Huwelijkse voorwaarden en scheiding

Partners die in Nederland met elkaar trouwen (of een geregistreerd partnerschap aangaan; de rechtsgevolgen zijn hetzelfde) zonder dat zij afspraken maken over hun privé- en gezamenlijke vermogens, huwen in gemeenschap van goederen. Dit betekent kort gezegd dat alles wat op het moment van het huwelijk bestond en alles wat tijdens het huwelijk wordt verkregen door een van de echtgenoten (vermogens, bezittingen, schulden), eigendom is van beide echtgenoten gezamenlijk. Bij een eventuele echtscheiding moet het vermogen, de bezittingen en de schulden dan 50% – 50% worden verdeeld.

Als partners wel afspraken willen maken over hun eigendommen moeten zij dit bij de notaris regelen door het opmaken van huwelijkse voorwaarden.

Vaak wordt in de huwelijkse voorwaarden opgenomen dat tussen de partners geen enkele vorm van gemeenschap bestaat: elke partner blijft eigenaar van zijn eigen vermogen en bezittingen. Daarnaast worden in de voorwaarden verrekenbedingen opgenomen. Een veel voorkomend verrekenbeding is het zogenaamde ‘periodieke verrekenbeding’. Dit beding houdt in dat het vermogen dat tijdens het huwelijk wordt gespaard, periodiek (meestal jaarlijks) tussen de echtgenoten wordt berekend en gedeeld.

In de praktijk doet zich echter het probleem voor dat echtgenoten ‘vergeten’ om jaarlijks de balans op te maken en de gespaarde euro’s te verrekenen. De huwelijkse voorwaarden verdwijnen na het sluiten van het huwelijk in de kast en er wordt niet meer naar gekeken.

Problemen ontstaan pas wanneer het huwelijk wordt ontbonden, bijvoorbeeld door echtscheiding of overlijden. Dan wordt belangrijk welke bezittingen en welke banksaldi van wie zijn. Met terugwerkende kracht verrekenen blijkt veelal onmogelijk. Er is immers jarenlang geleefd, gespaard en geïnvesteerd en het is ondoenlijk om met terugwerkende kracht alle geldstromen in beeld te brengen en alsnog een verrekening te maken. Het gevolg daarvan is dat bezittingen, waaronder soms zelfs het huis of een bedrijf, betaald zijn uit gespaard inkomen waarover de echtgenoten eigenlijk hadden moeten afrekenen. De rechter gaat er in dat geval vanuit dat al het vermogen dat aan het einde van het huwelijk aanwezig is, gezamenlijk vermogen is dat partijen moeten delen.

Het vervelende gevolg is dan dat moet worden afgerekend alsof de echtelieden in gemeenschap van goederen gehuwd zijn geweest en dat is nu net wat ze niet wilden toen ze gingen trouwen. De aandelen, de onderneming, het huis en de spaarrekeningen waarvan men eigenaar dacht te zijn, moeten dan gewoon worden verdeeld of in geld verrekend.

Hoe kunt u dit voorkomen?

Er bestaat voor partners gelukkig een grote mate van vrijheid bij het laten opstellen van de huwelijkse voorwaarden. Door geen verrekenbedingen op te nemen in de voorwaarden, duidelijk af te spreken hoe de kosten van de gemeenschappelijke huishouding worden betaald en de vermogens strikt gescheiden te houden, voorkomt u dat u bij een eventuele echtscheiding wordt geconfronteerd met een verdeling van de vermogens die u niet voor ogen had. Dat is met name belangrijk als u bijvoorbeeld een onderneming hebt. Het komt in onze praktijk maar al te vaak voor dat ondernemingen ‘vermengd’ raken met vermogen waarover tijdens het huwelijk afgerekend had moeten worden. Bijvoorbeeld in het geval dat de aandelen van een BV 20 jaar geleden zijn volgestort van de gezamenlijke huishoudrekening. Het bedrijf dient dan te worden gewaardeerd en de ondernemer moet dan afrekenen over de waarde.

Wij raden onze relaties aan om hun huwelijkse voorwaarden serieus te nemen. Is niet jaarlijks afgerekend dan is het zeer verstandig de voorwaarden te laten controleren op de gevolgen daarvan bij ontbinding van het huwelijk. Zijn die gevolgen zodanig dat ze niet (meer) overeenstemmen met uw oorspronkelijke bedoelingen, dan kunt u deze alsnog laten aanpassen.

Het beoordelen van huwelijkse voorwaarden voor het geval een huwelijk wordt ontbonden, is een taak van gespecialiseerde advocaten. Zeker als het gaat om echtscheidingen van vermogende particulieren of ondernemers. Ons kantoor beschikt over de juiste civiel- en fiscaal-juridische kennis om u volledig te adviseren en behulpzaam te zijn bij het opstellen en eventueel wijzigen van de huwelijkse voorwaarden. Wij werken daarvoor bovendien samen met een aantal notariskantoren in Nederland en België waarmee gunstige tariefafspraken bestaan.

Voor meer informatie neemt u contact op via het contactformulier of telefonisch via     078-6149160.